تفاوت انفساخ، فسخ و ابطال بیمه نامه در چیست؟
هر نوع بیمه نامه یک قرارداد بین شرکت بیمه گر و شخص بیمه گزار است. این قرارداد نیز مانند هر قرارداد دیگری امکان فسخ و ابطال را دارد. اما هر گونه فسخ و ابطال بیمه نامه دارای قوانین خاصی است که در متن قرارداد بیمه، تحت عنوان شرایط ابطال و فسخ بیمه نوشته می شود. هر کدام از طرفین بیمه نامه با آگاهی از شرایط و فرق ابطال و فسخ بیمه می توانند اقدام به فسخ یا ابطال نمایند. اما تفاوت فسخ و ابطال بیمه نامه چیست؟
ابطال بیمه نامه چیست؟
اگر در زمان اعتبار بیمه نامه اصول ذکر شده در قرارداد توسط هر یک از طرفین نقض شود، طرف دیگر می تواند بیمه نامه را ابطال کند. حتی در صورت مشاهده یکی از شرایط، هر یک از طرفین امکان ابطال قرارداد، بدون پرداخت خسارت را خواهند داشت. برخی از مهم ترین مواردی که ممکن است موجب ابطال قرارداد بیمه نامه شود عبارت است از:
- عدم ذکر و مشخص نبودن یکی از شرایط اساسی عقد قرارداد
- بیمه خطری که پیش از قرارداد رخ داده شود
- اظهارات دروغ عمدی بیمه گزار یا کتمان عمدی حقایق
- بیمه عمر یا حادثه بدون رضایت کتبی بیمه شده
- خرید چندین بیمه به صورت همزمان برای دریافت خسارت بیشتر.
به طور کلی می توان گفت که اگر بیمه گر یا بیمه گزار متوجه ی سوقصد یا برقرار نبود شرایط مندرج در بیمه نامه، از طرف مقابل شوند می توانند به راحتی برای ابطال بیمه نامه اقدام کنند.
فسخ بیمه نامه چیست؟
برخلاف شرایط ابطال بیمه نامه، فسخ بیمه نامه دارای شرایط سخت تری می باشد. اما امکان فسخ بیمه نامه نیز برای هر یک از طرفین قرارداد وجود دارد. در این شرایط با اطمینان می توان گفت که در اصل قرارداد هیچ ایرادی وجود ندارد و بیمه گر و بیمه گزار با توجه به شرایط ذکر شده در بیمه نامه می توانند نسبت به فسخ بیمه نامه اقدام کنند. برخی از شرایط فسخ بیمه نامه عبارتند از:
- انتقال موضوع بیمه نامه: اگر قبل از اتمام مدت بیمه، قصد انتقال موضوع بیمه نامه را دارید می توانید آن را فسخ کنید. مثلا بیمه بدنه خودرو خود را قبل از اتمام قرارداد می توانید با پرداخت اختلاف مبلغ، به خودرو دیگر انتقال دهید.
- پرداخت نشدن حق بیمه: اگر در فواصل تعیین شده برای پرداخت حق بیمه، بیمه گزار اقساط خود را پرداخت نکند، بیمه گر می تواند قرارداد بیمه را فسخ کند.
- تشدید خطر: محاسبه ی حق بیمه در انواع بیمه های مختلف، متفاوت است و نسبت به نوع بیمه و احتمال خطر و تخمین میزان خسارت در صورت بروز حادثه، مبلغ حق بیمه کم و زیاد می شود. حال اگر هنگام وقوع حادثه، خسارت وارد شده بیشتر از مقدار تخمین زده شده در بیمه نامه باشد، بیمه گر توانایی فسخ قرارداد را دارد.
- کاهش تشدید خطر و عدم همکاری بیمه گر برای بازگرداندن حق بیمه: برخلاف مورد تشدید خطر، گاهی نیز ممکن است بنا به دلایل مختلف، از میزان خسارت در هنگام وقوع حادثه کاسته شود. در این صورت از مبلغ حق بیمه هم کاسته می شود. اگر شرکت بیمه گر در این خصوص با بیمه گزار همکاری نکند، بیمه گر می تواند قرارداد بیمه را فسخ کند.
- در صورت توقف یا ناتوانی بیمه گر در ایفای تعهدات، بیمه گزار می تواند بیمه را فسخ کند.
تفاوت فسخ و ابطال بیمه نامه چیست؟
با توجه به تعاریف ارائه شده در مورد فسخ و ابطال بیمه نامه، ممکن است سوال پیش بیاید که فرق ابطال و فسخ بیمه نامه چیست؟ نحوه ی فسخ و ابطال بیمه نامه به شرح زیر است:
- زمان ابطال بیمه نامه ابتدای عقد قرارداد ولی زمان فسخ بیمه نامه در زمان اجرای بیمه نامه می باشد.
- در زمان فسخ بیمه نامه، مبلغ حق بیمه بر اساس مدت زمان تحت پوشش محاسبه می گردد و مابقی آن برگشت داده می شود اما در صورت ابطال هیچ حق بیمه ای پرداخت نمی گردد.
نحوه ی محاسبه حق بیمه برگشتی در شرایط فسخ بیمه به چه صورت است؟
همانطور که پیش تر گفته شد. هر کدام از طرفین بیمه نامه امکان فسخ قرارداد را دارند. اگر بیمه گر با توجه به شرایط ذکر شده در بیمه نامه اقدام به فسخ قرارداد نماید، حق بیمه قابل پرداخت به بیمه گر برای مدت اعتبار قرار داد، به صورت کوتاه مدت محاسبه می شود. اما اگر بیمه نامه از طرف بیمه گر فسخ شود، حق بیمه به صورت روزشمار محاسبه می گردد.
تفاوت فسخ و ابطال بیمه نامه با انفساخ چیست؟
به فسخ خود به خودی بیمه نامه بدون دخالت بیمه گر و بیمه گذار انفساخ گویند. به عنوان مثال، خانه ای توسط بیمه نامه آتش سوزی، در برابر حریق بیمه شده باشد اما بر اثر عوامل دیگری از بین برود در این صورت بیمه نامه فسخ و هیچ هزینه ای به بیمه گزار پرداخت نمی شود.
ممکن است سوال پیش بیاید که آیا امکان فسخ بیمه ی شخص ثالث خودرو هم وجود دارد یا خیر؟
همانطور که در مقاله مربوط به بیمه شخص ثالث توضیح داده شد، بیمه شخص ثالث یک بیمه نامه اجباریست و هر خودرو برای تردد در سطح شهر یا جاده، باید بیمه نامه شخص ثالث را تهیه کرده باشد. نداشتن این بیمه نامه در کشور ما تخلف بوده و شامل جریمه نیز می شود. به طور معمول امکان فسخ بیمه شخص ثالث وجود ندارد و فقط می توان بیمه نامه را انتقال داد. تنها در شرایطی که بیمه گزار قصد اسقاط خودرو رو داشته باشد و قصد خرید خودرو جدید هم نداشته باشد می تواند بیمه نامه را فسخ کند.
کلام آخر:
در این مقاله به بررسی مفهوم و تفاوت فسخ و ابطال بیمه نامه پرداختیم و با شرایط هر کدام آشنا شدیم. تفاوت بطلان و فسخ بیمه برای هر دو طرف قرارداد یعنی بیمه گر و بیمه گزار در بیمه نامه نوشته می شود و این امر برای جلوگیری از کلاهبرداری از بیمه گر و بیمه گزار وضع گردیده است. در صورت وجود ابهام یا سوالات بیشتر در مورد فرق ابطال و فسخ بیمه، می توانید برای کسب اطلاعات، سوالات خود را در بخش کامنت های سایت مرکز بیمه قرار دهید تا در زمانی کوتاه به پاسخ سوالات خود دست یابید. همچنین با مراجعه به مرکز بیمه می توانید به راحتی نسبت به خرید یا تمدید انواع بیمه نامه نیز اقدام کنید.
مطالب مرتبط