بیمه مهندسی چیست؟ آیا تمام رشته های مهندسی را پوشش می دهد؟

وقتی پروژه ‌ای عمرانی، صنعتی یا تاسیساتی را آغاز می‌ کنید، همیشه این نگرانی وجود دارد که یک حادثه غیر منتظره، تمام زحمات و سرمایه‌ گذاری ‌ها را به خطر بیندازد. از اشتباهات انسانی گرفته تا بلایای طبیعی، ریسک‌ هایی وجود دارد که می ‌توانند روند پروژه را مختل کرده یا خسارت‌ های سنگینی وارد کنند. اینجاست که بیمه مهندسی وارد میدان می ‌شود؛ بیمه ‌ای تخصصی برای محافظت از پروژه‌ ها، ماشین‌ آلات و تجهیزات فنی. اما آیا این بیمه همه رشته‌ های مهندسی را پوشش می ‌دهد؟ در این مقاله به زبان ساده توضیح می ‌دهیم که بیمه مهندسی چیست، چه کسانی را تحت پوشش قرار می‌ دهد و چرا وجود آن برای هر پروژه ‌ای ضروری است.

خلاصه محتوا: بیمه مهندسی از پروژه ‌های عمرانی، صنعتی و تجهیزات فنی در برابر حوادث ناگهانی محافظت می‌ کند. انواع آن شامل بیمه پیمانکاران، نصب، ماشین ‌آلات و تجهیزات الکترونیکی است. این بیمه بیشتر پروژه‌ محور است و همه رشته ‌های مهندسی را پوشش نمی ‌دهد، بلکه به نوع فعالیت و ریسک پروژه بستگی دارد.

بیمه مهندسی چیست؟

این بیمه نامه نوعی بیمه تخصصی است که از پروژه‌ های عمرانی، تاسیساتی و صنعتی در برابر خطرات فیزیکی غیر قابل پیش ‌بینی مانند حوادث طبیعی، اشتباهات طراحی، خطای انسانی، آتش ‌سوزی یا انفجار محافظت می ‌کند و معمولاً شامل پوشش‌ هایی برای دوران ساخت، نصب و بهره‌ برداری تجهیزات می‌ باشد.

تاریخچه بیمه مهندسی

تاریخچه بیمه مهندسی به قرن نوزدهم و دوران انقلاب صنعتی بازمی ‌گردد، زمانی که با توسعه پروژه‌ های عظیم عمرانی و صنعتی در اروپا، نیاز به پوشش ریسک‌ های ساخت ‌و ساز و نصب تجهیزات افزایش یافت و نخستین قراردادهای بیمه مهندسی در آلمان و انگلیس برای پروژه‌ های راه ‌آهن، پل و کارخانه‌ ها شکل گرفت.

آیین نامه بیمه های مهندسی

آیین ‌نامه‌ های مرتبط با بیمه‌ های مهندسی در ایران شامل مجموعه ‌ای از مقررات و دستورالعمل‌ ها هستند که توسط بیمه مرکزی و سایر نهادهای ذی ‌ربط تدوین شده ‌اند. این آیین ‌نامه‌ ها به منظور تعیین شرایط، نرخ‌ ها، تعهدات و الزامات بیمه‌ گران و بیمه ‌گذاران در حوزه بیمه‌ های مهندسی تدوین شده‌ اند. آیین ‌نامه ‌های کلیدی در بیمه‌ های مهندسی شامل موارد زیر هستند:

1. آیین ‌نامه شماره 81: این آیین ‌نامه به تعیین مقررات حق بیمه در کلیه رشته‌ های بیمه ‌ای، از جمله بیمه‌های مهندسی، می‌ پردازد. بر اساس ماده 3 این آیین ‌نامه، در رشته‌ هایی مانند بیمه‌های مهندسی که امکان تعیین تعرفه یکسان وجود ندارد، موسسات بیمه موظفند به جای تعیین تعرفه، مبانی تعیین نرخ را با توجه به شرایط خاص هر پروژه مشخص کنند.
2. آیین نامه شماره 94: این آیین ‌نامه نیز به مقررات تعیین حق بیمه در انواع رشته ‌های بیمه ‌ای می ‌پردازد و تأکید دارد که در رشته ‌هایی مانند بیمه‌ های مهندسی، موسسات بیمه باید به جای تعیین تعرفه، مبانی تعیین نرخ را با توجه به شرایط خاص هر پروژه مشخص کنند.
3. آیین‌ نامه اجرایی بیمه مهندسان: این آیین‌ نامه در راستای اجرای بند "پ" ماده ۵۵ قانون برنامه هفتم توسعه تهیه شده و با هدف تأمین آینده شغلی و رفاهی مهندسان فاقد بیمه طراحی شده است. بر اساس این طرح، ۲۰ درصد از سهم بیمه از محل ماده ۳۹ قانون نظام مهندسی و سایر منابع عمومی و پروانه ‌های نظام مهندسی و ۷ درصد توسط خود مهندسان پرداخت می ‌شود.

بررسی انواع بیمه مهندسی

هر نوع از این بیمه ‌ها متناسب با مرحله، نوع پروژه و نوع ریسک انتخاب می‌ شود. در ادامه به معرفی انواع بیمه مهندسی می پردازیم:

بیمه تمام‌ خطر پیمانکاران (Contractors All Risks - CAR)

پوشش ‌دهنده پروژه ‌های عمرانی مانند راه‌ سازی، پل ‌سازی، ساختمان ‌سازی و سدسازی در برابر خسارت‌ های ناگهانی و پیش‌ بینی ‌نشده در زمان ساخت.

بیمه تمام‌ خطر نصب (Erection All Risks - EAR)

ویژه پروژه‌ های نصب تجهیزات صنعتی، ماشین‌ آلات سنگین و تاسیسات کارخانه ‌ای که خطراتی مثل اشتباه نصب یا آسیب فیزیکی را پوشش می‌ دهد.

بیمه شکست ماشین‌ آلات (Machinery Breakdown - MB)

برای ماشین ‌آلات صنعتی در حال کار، در صورت بروز آسیب مکانیکی یا الکتریکی غیرمنتظره.

بیمه تجهیزات الکترونیکی (Electronic Equipment Insurance - EEI)

پوشش خسارت به تجهیزات الکترونیکی مانند کامپیوترها، دستگاه‌ های پزشکی، آزمایشگاهی یا مخابراتی.

بیمه تجهیزات ساختمانی و کارگاهی (Contractor's Plant & Machinery - CPM)

محافظت از ماشین‌ آلات و تجهیزات مستقر در کارگاه‌ ها مثل بیل مکانیکی، جرثقیل و کمپرسور در برابر خطراتی مثل واژگونی، سرقت یا آتش ‌سوزی.

بیمه عدم‌ النفع ناشی از شکست ماشین ‌آلات (MBI – Loss of Profit)

جبران زیان ‌های مالی ناشی از توقف تولید به دلیل خرابی ناگهانی ماشین ‌آلات.

بیمه تمام‌ خطر پروژه‌ های انرژی(Construction/Erection All Risk for Energy Projects)

مخصوص پروژه‌ های نفت، گاز، پتروشیمی و انرژی‌ های نو، با پوشش خطرات تخصصی و خاص این صنایع.

محاسبه هزینه بیمه مهندسی

هزینه بیمه مهندسی بر اساس نوع پروژه، مدت زمان اجرا، ارزش کل پروژه یا تجهیزات، نوع پوشش ‌های انتخابی، موقعیت جغرافیایی، میزان ریسک و کلوزهای اضافی تعیین می ‌شود و معمولاً به ‌صورت درصدی از ارزش بیمه ‌شده محاسبه می ‌گردد که این درصد توسط شرکت بیمه ‌گر و با توجه به آیین‌ نامه‌ های بیمه مرکزی تعیین می ‌شود.

مرکز بیمه خدمات استعلام قیمت انواع بیمه مهندسی از شرکت ‌های مختلف را به‌ صورت آنلاین و رایگان ارائه می ‌دهد و با مشاوره تخصصی، به شما کمک می ‌کند بهترین پوشش های  بیمه‌ مهندسی متناسب با نیاز و پروژه ‌تان را انتخاب کنید تا هم هزینه ‌ها بهینه شود و هم امنیت کامل فراهم گردد.

بیمه مهندسی جز کدام بیمه است؟

بیمه مهندسی زیرمجموعه ‌ای از بیمه‌ های اموال و به‌ طور خاص ‌تر در دسته بیمه‌ های فنی یا تخصصی قرار می‌ گیرد، زیرا به‌ طور مستقیم از پروژه‌ ها، تجهیزات و ماشین ‌آلات در برابر خطرات فیزیکی و فنی محافظت می‌ کند و بر خلاف بیمه‌ های اشخاص، تمرکز آن بر دارایی ‌ها و عملیات مهندسی است.

بیمه نظام مهندسی شامل چه کسانی می شود؟

بیمه نظام مهندسی معمولاً شامل تمامی اعضای دارای پروانه اشتغال به کار مهندسی از سازمان نظام مهندسی ساختمان می ‌شود و هدف آن، حمایت مالی و حقوقی از مهندسان در برابر مسئولیت ‌های شغلی و حرفه ‌ای است. افراد مشمول بیمه نظام مهندسی عبارت است از:

1. مهندسان ناظر ساختمان
2. مهندسان طراح (معماری، سازه، برق، مکانیک و...)
3. مهندسان مجری پروژه‌ ها
4. مهندسان محاسب
5. کارشناسان رسمی عضو نظام مهندسی
6. و گاهی کارآموزان دارای شماره عضویت، بسته به قرارداد بیمه و آیین ‌نامه‌ ها

تفاوت بیمه مهندسی با بیمه‌ های عمومی

تفاوت اصلی بیمه مهندسی با بیمه ‌های عمومی در نوع پوشش و کاربرد آنهاست؛ طبق تعریف بیمه های مهندسی، این بیمه نامه ها به ‌صورت تخصصی برای پروژه‌ های عمرانی، صنعتی و نصب تجهیزات طراحی شده و ریسک‌ های فیزیکی، فنی و ناگهانی را در طول ساخت یا بهره ‌برداری پوشش می‌ دهد، در حالی‌ که بیمه‌ های عمومی مانند آتش‌ سوزی، مسئولیت یا بیمه شخص ثالث، پوشش‌ های کلی ‌تری برای اموال، اشخاص یا حوادث روزمره فراهم می ‌کنند. همچنین، در بیمه مهندسی ارزیابی ریسک به ‌صورت پروژه‌ محور و فنی انجام می ‌شود، اما در بیمه‌ های عمومی این ارزیابی معمولاً ساده ‌تر و براساس خطرات رایج است.

آیا بیمه مهندسی همه رشته های مهندسی را پوشش می دهد؟

خیر، بیمه مهندسی همه رشته‌ های مهندسی را به ‌طور مستقیم پوشش نمی ‌دهد؛ بلکه تمرکز آن بر رشته‌ ها و پروژه‌ هایی است که با ساخت ‌و ساز، نصب، بهره‌ برداری از تجهیزات و عملیات فنی سروکار دارند.

رشته‌ هایی که بیشتر تحت پوشش بیمه مهندسی قرار می ‌گیرند:

• مهندسی عمران (ساخت ‌و ساز، راه‌ سازی، پل‌ سازی)
• مهندسی مکانیک (نصب و راه ‌اندازی تجهیزات)
• مهندسی برق و قدرت (تأسیسات الکتریکی، تابلوها و شبکه‌ ها)
• مهندسی صنایع و تاسیسات صنعتی
• مهندسی نفت، گاز و پتروشیمی
• رشته‌ هایی که کمتر در چارچوب بیمه مهندسی قرار می‌ گیرند:
• مهندسی نرم‌ افزار یا کامپیوتر (مگر در بیمه تجهیزات الکترونیکی)
• مهندسی کشاورزی یا شیمی (مگر در پروژه‌ های صنعتی مرتبط)

در واقع، بهترین بیمه مهندسی آن است که بیشترین تطابق را با نوع پروژه، میزان ریسک، مدت زمان اجرا و ارزش سرمایه ‌گذاری شما داشته باشد.

نگاه نهایی به ضرورت بیمه مهندسی در پروژه ‌ها

بیمه مهندسی یک ابزار حیاتی برای محافظت از پروژه‌ های فنی، عمرانی و صنعتی در برابر خسارات ناگهانی و پیش ‌بینی ‌نشده است. این بیمه به‌ صورت تخصصی برای پوشش ریسک ‌های مرتبط با طراحی، ساخت، نصب و بهره ‌برداری تجهیزات ارائه می ‌شود و بسته به نوع پروژه، رشته مهندسی و شرایط آن، می ‌تواند بسیار متفاوت باشد.

بنابراین پیش از شروع هر پروژه ‌ای، بررسی دقیق نوع بیمه مورد نیاز و انتخاب پوشش مناسب، یک تصمیم هوشمندانه و ضروری است. شما می توانید برای استعلام قیمت، مقایسه پوشش‌ ها و خرید بیمه مهندسین، با شماره 01391003113 مرکز بیمه تماس بگیرید و از مشاوره رایگان و خدمات تخصصی این مجموعه نیز استفاده کنید.

صفحات پیشنهادی:

• خرید بیمه مسئولیت کارفرما ساختمانی در قبال کارگران
• خرید بیمه مسئولیت مدنی سازندگان ابنیه
• معرفی کلوز های بیمه مهندس ناظر و کاربرد هرکدام
• نحوه دریافت خسارت حوادث ناشی از کار برای کارگران و کارفرمایان